آشنایی با انواع دستگاههای بافت فرش ماشینی

فرش، بخشی جدا نشدنی از تاریخ تمدن انسان بوده که در ابتدا به صورت دستبافت بافته میشد؛ اما پس از صنعتی شدن متودهای تولید و جایگزین شدن دستگاهها به جای نیرو انسانی، امروزه فرشهای متنوعی در تعداد انبوه تولید میشود.
یکی از مهمترین عواملی که در کیفیت فرش موثر است، نوع دستگاهی است که فرش توسط آن بافته میشود. به عبارت دیگر صرف نظر از کیفیت الیاف مورد استفاده در فرش، تکنولوژی و نوع بافت به کار رفته در دستگاههای بافندگی، کیفیت فرش را تحت تاثیر قرار میدهد.
آشنایی با انواع دستگاههای بافنده فرش، برای هر فرد که به صنعت قالیبافی علاقمند است ضروری میباشد. با ما همراه باشید تا در این مقاله انواع ماشینهای بافت فرش را بررسی کنیم و تکنولوژیهایی را کاوش کنیم که روند تولید فرش را تسریع نمودند.
تاریخچه دستگاههای بافت فرش ماشینی
طبق بررسی کارشناسان و با اهتمام به تحقیقاتی که در حوزه بافت فرش صورت گرفته است، اولین طریقه بافت توسط بشر بدین صورت بود که یکسری الیاف را از چوبی افقی، آویزان میکردند و نخی دیگر را از لابهلای آن به صورت یک بسته رد میکردند تا بافت صورت بگیرد؛ امروزه نخ اول را تار و نخ دوم را پود مینامند.
در طی گذر زمان و با پیشرفت جوامع، نخ تار بر روی غلتک پیچیده میشد و غلتک درون یک دستگاه بافندگی دستی قرار میگرفت به طوری که نخ تار پس از باز شدن به صورت افقی پدیدار میشد و در این حالت توسط نخ پود بافته و بر روی غلتکی دیگر قرار میگرفت.
این متود سالیان متمادی توسط افرادی که شغلشان بافندگی بود، به کار گرفته میشد.
جانکی در سال 1733 میلادی اولین گام را در تکنیکی شدن صنعت بافندگی برداشت. او با ابداع روش پرتاب ماکوی سریع، سبب تسریع در فرایند بافت شد و این کار زمینه را برای اختراعات جدید این حوزه فراهم نمود.

دستگاه بافت ماکویی
- اولین دستگاهی که به صورت تخصصی در بافت فرش مورد استفاده قرار گرفت.
- تعداد شانه کم (نهایتا 440)
- سرعت عملکرد پایین
- سر و صدای زیاد
- محدودیت در تعویض نقشه
- ضایعات بالا نخ
- دو خاب بودن فرشهای تولید شده
فرایند بافت این دستگاه بدین شکل بود که برای تولید فرش، همزمان 2 تخته به هم بافته میشدند؛ لذا یکی از آنها مرغوب و دیگری نامرغوب حاصل میشد.
دستگاه بافت تکسیما
- سرعت بالا در بافت
- سرعت عملکرد مطلوب در نقشه خوانی
- آهار کمتر
- ضایعات ناچیز (ضایعات فرش در ساختار خود فرش استفاده میشود)
- نخهای مورد استفاده در دستگاه: اکریلیک، ویسکوز و پلی استر
- شامل مرتنز، ASR، ADR (بهترین کیفیت)
دستگاه بافت تکسیما نسبت به رقبای خود عملکرد بهتری داشت و توانست بازار تولید فرش را به خوبی تحت تاثیر قرار دهد.
آهار چیست؟
به مجموعه فعالیتهایی که روی فرش صورت میگیرد تا محصول نهایی به دست آید، آهار میگویند. آهار شامل بافت ریشه و مرتب سازی آن، هم سطح سازی سطح فرش یا اصطلاحاٌ شیرینگ، برش اضافات فرش، آغشته کردن فرش به اکسیر مخصوص جهت بالا بردن مقاومت ریشه، حرارت دادن الیاف فرش و ... میباشد.

غول تولید ماشینآلات نساجی
دو کشور اصلی تولید کننده دستگاههای فرش ماشینی بلژیک و آلمان هستند که برندهای واندویل و شونهر را عرضه میکنند. واندویل و شونهر دو رقیب سرسخت تولید هستند و هر کدام در یک زمینه متخصصاند؛ شونهر ریز بافتتر است و بیشتر در کشورهایی مثل ترکیه، ایران، چین و مصر به فروش میرود.
دستگاه بافت فرش شونهر
"یکی از باکیفیتترین دستگاههای تولید فرش ماشینی کاشان، دستگاه شونهر آلمان میباشد."
کمپانی شونهر در طی دهه گذشته عملکرد مطلوبی در صنعت فرشبافی از لحاظ سرعت تولید، تنوع طرح بافت زمینه، اتوماسیون و ... داشته و گامهای بلند و موثری در رشد کیفی محصولات خود برداشته است. این شرکت که بیش از 150 سال از افتتاح آن میگذرد، به خوبی توانسته متناسب با نیاز بازار اقدامات موثری انجام دهد و در این زمینه پیشگام باشد. لازم به ذکر است که شونهر فقط ماشینهای بافندگی برای سیستم FACE TO FACE میسازد. به دلیل سیستمی بودن نقشه در این دستگاه، میتوان نوع بافت را به راحتی تغییر داد و انواع فرش را تولید نمود.
Schönherr Stäubli
دستگاه بافت فرش واندویل
یکی از بهترین و به روزترین تکنولوژیهای تولید فرش ماشینی، از دستگاه واندویل بلژیک میباشد. این شرکت در سال 1880 تاسیس شد و در زمینه تولید ماشینآلات و خط تولید از جمله فرش ماشینی، فعالیت میکند.
از مزایای آن میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
بافت بسیار زیبا
آلودگی صوتی پایین
تنوع اجرا نقشه
منظم و با کیفیت
بافت کریستالی
اجرای زیبا طرح
انواع دستگاههای شرکت واندویل HCP, HCI, CRX, CLP میباشند.
⇐شرکت واندویل دستگاه HCLx2 و HCLx3 را برای تولید فرشهای با کیفیت و دستبافتگونه (Hand Look) طراحی کرد.
⇐فرشهای 700 شانه با تراکم 2550 توسط دستگاه HCP بافته میشوند. این دستگاه از ظرافت بالایی برخوردار است و باعث میشود پشت فرش یک دست شود به طوری که چینش گرهها در بافت این دستگاه قابل رویت میباشد.
نخهای مورد استفاده در این دستگاه اکریلیک، ویسکوز و پلیاستر میباشد.
⇐یکی از دستگاههای شرکت واندویل میباشد که از سرعت و دقت بالایی برخوردار است و با استفاده از نقشههای کامپیوتری فرشهای زیبایی در سطح فرشهای دستبافت تولید میکند. انواع نخ خاب در این دستگاه قابل استفاده میباشد.